Vitamin E nhiều thời điểm được coi như một loại “thần dược” chữa nhiều bệnh khác nhau. Tự ý sử dụng vitamin E liều cao, hoặc thực phẩm giầu chất này có thể lợi bất cập hại, kết quả nghiên cứu do các nhà khoa học Israel thực hiện, cảnh báo. Nội dung bài viết đề tài này được tạp chí chuyên nghành “Arterioscierosis,Thrombosis, and Vascular Biology” đăng tải, và cũng được tạp chí “Biofactor” mô tả.

Vitamin E là hợp chất chống oxy hóa mạnh, tức hợp chất có tác dụng vô hiệu hóa các thành phần tự do trong cơ thể. Những phần tử có tính năng hoạt động mạnh này là sản phẩm phụ của quá trình trao đổi chất trong cơ thể và dưới tác dụng của các nhân tố bên ngoài, thí dụ tia cực tím (UV). Bởi lẽ chúng có thể làm tổn thương các tế bào và mô, các thành phần tự do bị coi là thủ phạm chính thúc đẩy qúa trình lão hóa và nguyên nhân gây không ít chứng bệnh nguy hiểm, như các bệnh hệ tim mạch hoặc ung thư.

Trên 20 năm trước đã xuất hiện lý thuyết khẳng định: Các thành phần tự do làm chấn thương thành mạch và bằng cách này khởi đầu việc tích tụ các mảng sơ vữa. Chính vì lập luận như vậy, lý thuyết dẫn đến phong trào sử dụng rộng rãi các loại sản phẩm chống oxy hóa, như vitamin E và C. Người ta bắt đầu cho rằng, để ngăn ngừa sự phát triển của nhiều bệnh nguy hiểm, có thể làm giầu thực đơnbằng những loai vitamin này.

Tuy nhiên gần đây càng có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, việc sử dụng các sản phẩm chức năng không giúp gì cho cuộc sống thọ hơn và khỏe hơn, trái lại có thể làm hại người sử dụng.

Sự xuất hiện nhiều thông tin trái chiều về đề tài vitamin E và ảnh hưởng của nó đối với các bệnh khác nhau, nhất là bệnh tim, đã buộc chúng tôi phải kiểm tra sự việc một cách nghiêm túc – nhà khoa học Israel tham gia công trình nghiên cứu, GS Dov Lichtenberg ( Đại học Tel Aviv) giải thích.

Cùng tập thể đồng nghiệp, GS Lichtenberg đã tiến hành phân tích chính xác những số liệu từ nghiên cứu lâm sàng trong quá khứ liên quan đến những lợi ích về sức khỏe từ việc thường xuyên sử dụng loại vitamin này. Những nghiên cứu có sự tham gia của tất cả 300 ngàn công dân Mỹ, một số quốc gia châu Âu và Israel.

Để đánh giá một cách khách quan lợi ích từ việc sử dụng vitamin E, các nhà khoa học dựa vào chỉ số gọi là QUALY(Quality adjusted life year). Nó xác định số năm sống của các bệnh nhân có tính đến sự cải thiện chất lượng sống. Đó là thông số tiêu chuẩn được áp dụng trong y học để đánh giá tính hiệu quả của những liệu pháp khác nhau.

Giải thich ý nghĩa của các thông số đó, đồng tác giả của các công trình nghiên cứu , GS. BS Ilya Penchuk dẫn chứng thí dụ bệnh nhân suốt 10 năm đầu tham gia nghiên cứu hoàn toàn khỏe mạnh, sau đó bị tai biến não và trong 10 năm còn lại sống phụ thuộc vào sự giúp đỡ của người khác. Trong thập kỷ đầu có thể lấy chỉ số QUALY là 10, nhưng sau tai biến não, chất lượng của đối tượng bị giảm một nửa. Vì thế chỉ số QUALY của thập kỷ thứ hai tương ứng chỉ đạt 5 điểm so với cuộc sống khỏe mạnh và tổng chỉ số QUALY của người bệnh trong quá trình nghiên cứu sẽ là 15.

Kết quả phân tích cuối cùng cho thấy: Chỉ số QUALY trung bình của những người thường xuyên sử dụng thực phẩm làm giàu vitamin E thấp hơn 0,3 điểm (tức 4 tháng) so với đối tượng không hề áp dụng liệu pháp nay. Tất nhiên điều đó không có nghĩa, tất cả những ai sử dụng chức năng đều tự rút ngắn tuổi thọ của mình 4 tháng, các tác giả công trình nghiên cứu nhấn mạnh. Mặc dù vậy thời gian sống trung bình được xếp loại về chất lượng của đối tượng được áp dụng liệu pháp này đều ngắn hơn.

“ Chúng tôi đã đi đến kết luận, việc sử dụng thực phẩm làm giàu vitamin E phần nhiều không phát huy tác dụng tích cực. Trái lại trong một số trường hợp có thể phản tác dụng”- GS Pinchuk bình luận.

Thực tế bác sĩ chỉ kê đơn thuốc hạ huyết áp cho đối tượng bị huyết áp cao. Tôi nghĩ, cũng cần áp dụng cách ứng sử tương tự trong trường hợp chất chống oxy hóa. Một khi sử dụng đại trà, thiệt hại sẽ lớn hơn lợi ích. Một số người khỏe mạnh hơn, song một số người ốm yếu sẽ nhiều hơn- GS.BS Penchuk nói thêm.

Benh.vn